School Brinkheurne komt bijna halve eeuw na 
sluiting tot leven in veelzijdig lees- en kijkboek

Bijna een halve eeuw geleden, in juni 1977, ging School Brinkheurne voor de laatste keer uit. Daarmee kwam een abrupt einde aan 160 jaar schoolhistorie. ”Hoogste tijd om die lokale onderwijsgeschiedenis vast te leggen in een boek’’, zo vertelt Jan Heijnen, auteur van het boek De Olde Schoole. ”Hoe ouder je wordt hoe vaker die nostalgische schooljaren weer worden opgedist. Wat is er mooier dan ze vast te leggen, samen met al die prachtige foto’s van toen’’. Het resultaat mag er zijn. Een 120 pagina’s tellend boek op A4-formaat, boordevol kleurrijke belevenissen, brengt de oud-leerlingen terug naar de tijd van toen.

Jan Heijnen (66), die in zijn jeugd op steenworp afstand van de school woonde, is letterlijk en figuurlijk opgegroeid met de Openbare Lagere School I, zoals de aanduiding vroeger luidde. “En even zo vaak als ik er langskom dwalen mijn gedachten weer af naar die lotgevallen met juffrouw Schuurman, meester Peters en mijn schoolgenoten.’’ 

Dit bracht Heijnen er drie jaar geleden toe om met de facebookpagina Brinkheurnse School te beginnen. ‘’Wat is er mooier dan al die herinneringen en vooral ook schoolfoto’s samen te brengen zodat iedereen ervan kan genieten en informatie in woord en beeld kan aanvullen? De pagina zorgde al snel voor een sneeuwbaleffect. Toen ik afgelopen najaar vanwege de nasleep van een stamceltransplantatie min of meer aan huis gekluisterd was, besloot ik de stap te wagen en het geheel in boekvorm te gieten.’’

Ham voor de maire
De bakermat van de Brinkheurnse school ligt in een schuurtje bij boerderij Reuselt in Kotten, waar rond 1800 ook Brinkheurnse leerlingen naar toe gingen. Pas rond 1817 werd een schooltje geopend op Erve Brokert in Brinkheurne. Lubbert Derk Kobus werd de eerste onderwijzer. Daar hadden enkele voorname Brinkheurnse boeren (Vriezen en Hilbelink) voor gezorgd. Zij stuurden Kobus op pad naar burgemeester Willink met ne flinken ham op d’n nakke, uiteraard met de complimenten van Vriezen en Hilbelink. De maire kende zijn pappenheimers en nodigde beide boeren snel uit om hen te melden dat Kobus hem wel een geschikte onderwijzer leek. Zo kwam Brinkheurne aan haar eerste schoolmeester…

In 1842 verrees er een bescheiden schoolgebouw met twee lokalen, pal naast het huidige pand. Dat nieuwe, grotere onderkomen (drie klaslokalen en gymzaal) kwam er in 1934 en gold voor die tijd – met centrale verwarming en elektrisch licht – als zeer modern. Na de sluiting in 1977 werd de school begin jaren tachtig aangekocht door mechanisatiebedrijf Stemerdink, dat vorig jaar verhuisde naar een bedrijfspand aan de Rondweg-Zuid.

Hindrik Brouwer
De oudste schoolfoto in het boek dateert van 1908 en de meest recente van 1977, toe de school wegens gebrek aan voldoende leerlingen definitief op slot ging. Ook in het verre verleden werd de school vanwege een te laag leerlingental vaker met opheffing bedreigd. De school telde nooit meer dan vijftig tot zestig leerlingen, vaker lag het aantal net boven de veertig.
Bekende hoofdonderwijzers waren Brouwer, Heesen, Siebelink en Peters. Met name Hindrik Brouwer heeft lange tijd (van 1898 tot 1942) zijn stempel gedrukt op het Brinkheurnse onderwijs. Hij was bovendien landbouwleraar en stond bekend als een geliefd en kundig onderwijzer en (later) schoolhoofd. In 1967 werd de Meester Brouwerlaan naar hem vernoemd.

Steun
Heijnen kreeg bij het samenstellen van zijn boek veel steun van zijn kameraad Gerrit Wiggers, verwoed verzamelaar van alles wat met de historie van Brinkheurne te maken heeft. “Gerrit was al in bezit van de nodige historische informatie en talrijke schoolfoto’s. Ook is hij voor mij op pad geweest om veel van de nog ontbrekende namen op de foto’s te achterhalen. Bovendien is Gerrit samensteller van de expositie met oude schoolspullen en foto’s, die tijdens de boekpresentatie op 16 maart getoond wordt.’’

De kleurrijke uitgave is geen saai historisch overzicht, maar een prettig leesbaar boek met een glimlach. Gevuld met herkenbare verhalen en veel foto’s, benadrukt de auteur. ’’Mede door het optekenen van mijn eigen herinneringen hoop ik de lezer mee terug te nemen naar onze vertrouwde Brinkheurnse schooltijd. Daarnaast is er aandacht voor zaken die indirect met school te maken hadden, zoals toneelvereniging Volsi, de zondagsschool maar ook de buurtreizen, de trimclub en het volksfeest. Kortom: een feest der herkenning!’’

Boekpresentatie
Alle verhalen en foto’s zijn visueel fraai vormgegeven door Henk Holders. De openbare boekpresentatie is op zondagmiddag 16 maart (14.30 uur) in de feestkelder van HCR De Lindeboom. Heijnen neemt de bezoekers met een fotopresentatie mee terug in de tijd. Na de officiële presentatie is het boek terplekke te koop en kan men een kijkje nemen bij de expositie. ‘’Zie het maar als een bescheiden reünie, die bezegeld wordt met een mooi lees- en kijkboek’’, besluit Heijnen.

Het boek, getiteld De Olde Schoole – Openbare Lagere School I Brinkheurne 1817-1977 is vanaf 17 maart voor 23,95 euro te koop bij Wonnink-Holders aan de Misterstraat 63.